Kálmán Tihanyi
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
elektronik |
Kálmán Tihanyi (ur. 28 kwietnia 1897 w Üzbégu zm. 26 lutego 1947 w Budapeszcie[1]) – węgierski fizyk i elektronik, pionier telewizji.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w powiecie Nitra w Üzbégu (obecnie Zbehy na Słowacji). Studiował elektrotechnikę i fizykę w Pozsonyu (ob. Bratysława) i Budapeszcie. Jego patenty i wynalazki zostały zakupione i wykorzystane przez firmy jak Loewe czy RCA[2]. W 1913 roku złożył pierwszy wniosek patentowy, a w 1914 roku po raz pierwszy sprzedał wiedeńskiej firmie patent dotyczący oświetlenia ulicznego[3]. Podczas I wojny światowej zgłosił się na ochotnika do wojska. Najpierw służył jako oficer artylerii na froncie wschodnim, a potem jako inżynier radiowy[4].
W 1926 roku opatentował swój elektroniczny system telewizyjny, a w 1928 roku jego ulepszoną wersję. W porównaniu do wcześniejszych mechanicznych lub mechaniczno–elektronicznych systemów (firm Siemens czy Telefunken), był on bardziej nowoczesny. Na swój wynalazek uzyskał patenty w Niemczech, Francji, Anglii i Stanach Zjednoczonych[5]. Od 1929 pracował w Londynie nad możliwościami zastosowania telewizji w technice militarnej, budując prototyp samolotu zdalnie sterowanego dla angielskiego ministerstwa lotnictwa, prototyp ten zaadaptowano później na potrzeby włoskiej marynarki. W latach 1935–1940 pracował nad ultradźwiękowym nadajnikiem o zasięgu 8 km, jego prototyp zbudował po powrocie na Węgry w latach 1940–1944[2].
Pamięć świata
[edytuj | edytuj kod]W 2000 roku Węgry zgłosiły przechowywany w Węgierskim Archiwum Narodowym wniosek patentowy z 20 marca 1926 roku noszący nazwę Radioskop[5] do wpisu na listę „Pamięć Świata” (Memory of the World), która obejmuje najcenniejsze zabytki światowego piśmiennictwa[6]. Wpisu dokonano w 2001 roku[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Tihanyi Kálmán [online], Fókusz - VAJDASÁGI ISMERETTERJESZTŐ ÉS TUDOMÁNYNÉPSZERŰSÍTŐ PORTÁL [dostęp 2022-04-28] (węg.).
- ↑ a b KÁLMÁN TIHANYI [online], Hungarian Intellectual Property Office, 5 lutego 2015 [dostęp 2020-04-02] (ang.).
- ↑ TIHANYI KÁLMÁN [online], Szellemi Tulajdon Nemzeti Hivatala, 20 listopada 2014 [dostęp 2020-04-02] (węg.).
- ↑ Tihanyi Kálmán [online], Fókusz - VAJDASÁGI ISMERETTERJESZTŐ ÉS TUDOMÁNYNÉPSZERŰSÍTŐ PORTÁL [dostęp 2020-04-02] (węg.).
- ↑ a b 120 éve született a modern, nagy felbontású televíziórendszer feltalálója, Tihanyi Kálmán [online], Magyar Nemzeti Levéltár, 25 kwietnia 2017 [dostęp 2020-04-02] (węg.).
- ↑ Kalman Tihanyi’s 1926 Patent Application "Radioskop". United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization [online], www.unesco.org [dostęp 2020-04-02] .
- ↑ 2001. United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization [online], www.unesco.org [dostęp 2020-04-02] .